VET COOL en mooi opgevoerd
54.000 bromfietsen werden in 2002 verkocht. 80 procent daarvan is scooter. 592.000 exemplaren telde het totale bromfietspark in 2002 (bron: BOVAG-RAI vereniging). 3340 bromfietsers raakten in 2002 licht gewond door een ongeluk. 1920 mensen moesten naar de eerste hulp. 1739 mensen werden opgenomen in het ziekenhuis. 75 dodelijke brommerongelukken vonden plaats in 2002 (bron: SWOV: Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid). 15.363 bromfietsen werden gestolen (in 2003), aldus de Rijksdienst voor het Wegverkeer.
Tussen de 1350 en 3000 euro kost een nieuwe scooter. 1000 tot 1500 euro kost een goede tweedehands. (Scooterhouse, Alkmaar) ‘Als je niet weet wat een cilinder of een bougie is, hoor je er niet bij.’
Bromfietsen zijn een gevaar op de weg, vindt minister Peijs.
De Tweede Kamer wil een puntenrijbewijs invoeren voor brommers. Eigenaren van scooters, de meest populaire brommersoort, leggen de essentie uit: ‘Als je harder gaat dan 100 en je valt, dan lig je in puin. Maar je moet wel met het gewone verkeer mee kunnen.’
Door Aimée Kiene TTussen de rijen bromfietsen voor het Petrus Canisius College in Alkmaar staat één groen buikschuivertje, een Kreidler. ‘Raar oud ding’, vindt Virginia Verkaik (16).
Trots wijst ze naar de felgele Dragster Italjet, die ernaast staat. Cadeautje van haar vader voor haar zestiende verjaardag.
Scooters, eigenlijk een bromfietstype, zijn veruit in de meerderheid. In het bromfietsenrek van de Vmbo-school. Yamaha’s zijn populair, op de voet gevolgd door Aprilia. Schakelbrommers mogen ook. Al zijn die bromfietsen eigenlijk vooral gaaf omdat er nog harder op gescheurd kan worden dan op een scooter.
Want daar gaat het allemaal om in de wereld van de bromfiets: wie rijdt het hardst.
De scootereigenaren noemen nog wel andere redenen voor de aanschaf van hun bromfiets. Als je zestien wordt, mag je scooter rijden.
En als je ouders daarmee instemmen dan zeg je natuurlijk geen nee. Leerlingen uit dorpen in de regio gaan op de scooter naar school, en in het weekeinde naar bijbaantjes en de voetbalclub. Dat is op de brommer stukken beter te doen dan op de fiets.
Maar Jeroen van de Berg (17) hoeft niet lang na te denken over de echte lol van zijn Malaguti F12: ‘Je kunt hem mooi opvoeren!’ Hoe dat moet, weet iedereen. Een andere uitlaat, een zwaardere cilinder, een beter luchtfilter. Zo gepiept.
Virginia liep stage bij een scooterdealer en weet nu alles van de carburateur en de krukas. De vader van Niels Luitjes (16) is vrachtwagenmonteur en van hem leerde Niels sleutelen aan zijn Aprilia. Jongeren met twee linkerhanden kunnen terecht bij de dealer voor race-onderdelen en de montage ervan.
Ali en Shane voeren druk overleg over de nieuwe, snelle 50 cc cilinder voor op de scooter van Shane. ‘Je moet die spoelgaten in de breedte uitzagen en niet in de lengte. Anders gaat-ie stotteren.’
Een beetje scooter rijdt na tuning 80 kilometer per uur. De echte stoere jongens halen snelheden van boven de honderd.
Minister Peijs van Verkeer ziet de scooterjeugd als een gevaar op de weg. Ze pleitte voor verhoging van de brommerleeftijd naar 17 jaar. De Tweede Kamer was het daarmee niet eens, maar stelde voor een praktijkexamen in te voeren voor de bromfietser. Het rijbewijs, dat de jongeren krijgen T naast het bestaande theoriecertificaat, moet met een puntensysteem werken. Als de bromfietser te veel overtredingen maakt, is hij het rijbewijs kwijt.
Niels vond het theorie-examen een eitje. Neem de vraag: ‘Wat is het nummer van de alarmcentrale?’
Makkelijker kan volgens hem bijna niet. Een praktijkexamen zou hij ‘klote’ vinden, maar het maakt hem nu niks meer uit: ‘Ik mag toch al rijden.’
Richard Hoogervorst (bijna 17) ziet wel iets in een rijproef. ‘De eerste paar maanden dat je op een brommer zit, val je geheid.’ Er ontstaat hilariteit als een klasgenoot zijn grijze scooter onhandig het plein op manoeuvreert. ‘Hij moet zeker op scooterles, want hij ramt altijd paaltjes.’
Van ongelukken hebben de jongens weinig weet. Een vriend van Mila de Graaf (16) leende zijn rode Aprilia en ging ermee onderuit.
Was hij gewond? ‘Dat niet.
Maar er moesten wel nieuwe kappen op mijn scooter.’
Na enig nadenken weet Jeremy de Jong (16) van een ongeluk waarbij een jongen in coma raakte.
‘Zijn strot lag open, maar ja, hij had ook geen helm op.’ De jongens van het Canisius dragen allemaal een helm, want daar is de politie in Alkmaar heel streng in.
‘Een integratie-helm’, roept iemand.
Ali Karakus is pas vijftien en heeft geen theoriecertificaat. Toch rijdt hij al drie maanden op zijn scooter. Hij is niet bang voor politiecontrole, want zijn scooter is snel genoeg om te vluchten. Laatst werd hij bijna aangehouden door een motoragent, maar die wist hij af te schudden. ‘Ik scheurde gewoon over de Kippenbrug. Die motor paste nooit langs het hekje.’
De Alkmaarse politie controleert geregeld bromfietsen in de buurt van school. Een rollenbankcontrole staat weken van te voren aangekondigd op de kabelkrant en op internet. Volgens pleinwacht Morgan komen de jongens die dag gewoon op de fiets. Sommigen stellen de scooter tijdelijk af op het standaardvermogen.
Maar dat gaat met tegenzin: ‘Een scooter die niet harder gaat dan 45 is zwak.’
Mila windt zich op. ‘Wat maakt het uit of je scooter 40 gaat of 120.
Het gaat erom of je een beetje knap kan rijden.’ Gevaarlijk?
Dertig kilometer per uur rijden op de gewone weg, dat is volgens de jongens pas gevaarlijk. Richard: ‘Als je harder gaat dan 100 en je valt, dan lig je in puin. Maar je moet wel met het gewone verkeer mee kunnen rijden.’
Richard praat met zijn vrienden over weinig anders dan over scooters en brommers. ‘Ze noemen ons brommernerds. Ik vind: als je niet weet wat een cilinder of een bougie is, hoor je er niet bij.’ Op websites zoeken de scooterfans naar onderdelen en tweedehands brommers. In de chatbox scheppen ze op over snelheden en ongelukken. Lars#Dragster: ‘Trek ik het gas open op het rechte stuk, 95-100 op de teller, ofzo, vliegt er een eend vol in mijn voorwiel.’
Een scooter moet snel zijn, maar ook een beetje ‘knap’. De jongens sparen hun geld voor stickers, handvaten en lichtkapjes. Iemand zag een scooter met rood flikkerende Knight Rider-verlichting.
‘Vet cool, waar koop je dat?’ Ook neonlicht voor onder de scooter is populair, al mag dat officieel niet van de politie.
Zondag is voor Kenny Minnebouw (17) het ideale moment om zijn Yamaha Aerox op te poetsen tot hij glimt. ‘Sta ik met een kater lekker te wrijven met turtlewax.’
‘En chroompoets’, adviseert Jeremy.
Daniël de Vries (16) betreedt het fietsenrek. ‘Lompie!’ is de begroeting.
Met zijn blauwe Yamaha Dunlopscooter beplakt met naamstickers is qua uiterlijk niks mis - Ali heeft precies dezelfde -maar dan blijkt dat de scooter niet harder gaat dan 39 kilometer per uur. Daniël: ‘Ik heb laatst een boete gekregen van 210 euro. Toen heb ik ém maar weer standaard gemaakt. Afkeuring is zijn deel.
Een gelikte scooter die niet hard rijdt, is namelijk: ‘mooi, maar kut.’
Ook een leuk stukje onderaan
‘Als je niet weet wat een cilinder of
een bougie is, hoor je er niet bij.’
