De ECU van de ZIP euro 5, wilde ik leren kennen omdat ik het plan had er een andere ECU in te gaan zetten.
In september vorig jaar (2021) begon ik die klus, en dat leverde een hoop op.
Reden om iets te gaan opschrijven over de ECU die er origineel in zat.
De ECU zit vlak bij de claxon, aan het balhoofd van het frame en achter de voorkap.
Er zit een grote stekker in, female met wel 48 contacten.
Daarvan worden er 32 benut, en er zijn dan 16 verbindingen die niet benut worden.
De ECU wordt gevoed door 12 volt van de accu om te kunnen werken. Er is sprake van een permanente voeding, Rood/wit en een geschakelde, Oranje. Laatste is wanneer je het contact aanzet.
Wanneer je naar de foto kijkt van de ECU, dan zie je rechts twee kolommen L en M waar de pennen wat dikker zijn 2 maal 4 pennen. De dikte heeft te maken met dat door die pennen meer stroom gaat dan de rest, bijvoorbeeld de stroom voor de bobine en de injector, maar ook een pen die stroom geeft aan de benzinepomp, klep tankontluchting, klep recirculatie uitlaatgas. Dat is een Zwart/paarse draad die verschillende ‘gebruikers’ aandoet.
Je kunt zien dat de rijen van 1 t/m 4 genummerd zijn en de kolommen van A t/m M
Grappig is dat de I kolom door de ontwerpers is weggelaten om vergissingen met 1 te voorkomen.
Wat regelt en doet deze ECU zoal?
Op basis van een signaal wat de pickup bij het vliegwiel aan de ECU levert, krijgt de bobine op tijd een stroom voor de vonk. De vonk wordt vervroegd op basis van het toerental. De brom versie vervroegt tot iets van 40 a 45 graden.
De injectie wordt ook geregeld door de ECU. De hoeveelheid geïnjecteerde benzine is gekoppeld aan de tijd dat de injector wordt geopend via een signaal van de ECU.
De hoeveelheid geïnjecteerde benzine is vooral afhankelijk van de stand van de gasklep: des te meer die open staat, hoe meer benzine verlangt wordt. Ook het toerental speelt een rol.
De ECU geeft niet elke omwenteling een vonk, maar net zoals de injectie, elke 2e omwenteling. De ECU ‘weet’ waar de motor zit in de 4 slagen cyclus.
In het gasklephuis zit een (onder)druk meter (Manifold Absolute Pressure) die het vacuüm in het gasklephuis doorgeeft aan de ECU.
De ECU krijgt ook een Throttle Position Sensor signaal, welke vrij precies aangeeft voor hoeveel procent de gasklep is geopend.
Wanneer de motor loopt wordt door de lambda sonde in de uitlaatbocht gemeten hoeveel zuurstof er nog zit in de uitlaatgassen, en krijgt de ECU een signaal om het mengsel armer of rijker te maken.
De ECU krijgt 2 metingen van temperatuur door geseind. In de cilinderkop zit een sensor gedraaid, die aangeeft hoe warm de motor is. Wanneer de motor op bedrijfstemperatuur is, mag de choke er natuurlijk af.
Ook zit er een temperatuur metertje in het gasklephuis, die de temperatuur van de aangezogen buitenlucht in het gasklephuis aan de ECU doorgeeft. Ook dit gegeven bepaalt mee hoe rijk het mengsel moet zijn: rijk bij kou, en wat rijker bij een koude start in de zomer.
Tenslotte is er de regeling van het stationair toerental: wanneer het toerental te laag is wordt er extra lucht doorgelaten naar het inlaat traject, waardoor er als reactie meer benzine wordt geïnjecteerd. Via 4 draadjes van de ECU naar het gasklephuis wordt dat geregeld. Een taps toelopende naald wordt door een stappenmotor in een luchtkanaal geduwd/eruit gehaald. (Te vergelijken met de klassieke ronde gasschuif en daarin de sproeiernaald)
Dit is in grote lijnen hoe de ECU functioneert.
Er zaten nog andere functies in de ECU verwerkt die ik soms tot mijn verassing tegen kwam:
Een draadje tussen de gelijkrichter/spanningsregelaar welke vermoedelijk allerlei waarden aan de ECU doorgeeft, zodat deze bij uitlezen te laag of te hoog kan aangeven. Het draadje is Wit/paars en wanneer het niet is aangesloten is er niets aan de hand, en laad de accu ook bij.
De ECU zet bepaalde dingen aan door een aarde te geven, maar kan deze ook stoppen. Zo krijgt Paars/wit geen aarde wanneer de motor loopt. Paars/wit is verbonden met het startrelais, en de ECU zorgt er dus voor dat je de motor niet kan starten als ie loopt, ook al knijp je de remhandels in. Het is een extra bescherming.
Bij het starten moet er zoveel mogelijk stroom die aan andere dingen besteed wordt, bespaard worden. Het koplamplicht (groot en gedimd) gaat pas automatisch aan, wanneer de motor uit zichzelf loopt. Dat licht wordt bediend door een relais, wat via aarde krijgen bij de ECU aangezet wordt, via Wit/zwart.
Wanneer het contact aangezet wordt, komt de benzinepomp 2,7 sec in actie en stopt daarna. Wanneer de motor, om wat voor reden afslaat, stopt de pomp ook. En dat is veilig natuurlijk. Ook dat is de rol van de ECU.
Bij de Vespa is het niet mogelijk te starten, wanneer deze op de standaard staat.
De ECU zorgt via het open en dichtzetten van een klep voor de afvoer van benzine dampen, die op het hoogste punt van de benzine tank wordt aangezogen. Er loopt een slang vanaf het ‘zwarte geval’ naar het inlaatspruitstuk, zodat de dampen verbrand worden. Het 'zwarte geval' absorbeert giftige dampen via het binden aan koolstof. Hoe de ECU de klep bedient is nog onduidelijk: bij een constant toerental of acceleratie is het systeem niet actief, bij gas terug en toerental omlaag wel. Wellicht bepalen toerental daling en MAP het openen van de klep.
Ten slotte regelt de ECU ook wanneer er via een membraan in de uitlaatpoort uitlaatgassen recirculeren via het luchtfilter. Er zit een elektrisch bediende klep tussen de cilinderkop en het luchtfilter. Ik plaatste een lampje tussen de ECU en die klep.(Roze/groen) Bij contact aan ging dat lampje branden. Eenmaal gestart ging het uit, en of de motor nu warm was of niet, na 60 seconden gelopen te hebben ging het lampje weer aan. Evenals bij de klep voor de benzinedamp afvoer, vraag ik mij af of de klep bediend wordt door een stappenmotor, of dat er sprake is van een aan/uit controle.
Bij de Vespa 4 klepper, werd er via de Duty Cycle geregeld hoever de klep openstond, op geleidde van het toerental én de motortemperatuur. Heel genuanceerd!
Zie onderstaande tabel.
Maar nog is mij niet duidelijk of 0 % Duty Cycle betekent dat er geen SAS werkzaam is, dwz recirculatie plaats vindt….
Welke pennen van de ECU zijn met wat verbonden, door welke draad?
De ECU ontvangt signalen via de sensoren, zoals die voor de temperatuur, (onder)druk toerental, zuurstofgehalte in uitlaatgas en stuurt signalen naar de bobine, injector.
Als bijlage een overzicht. De meeste draden zijn twee kleurig.
Zwart/wit betekent meer zwart dan wit.
In september vorig jaar (2021) begon ik die klus, en dat leverde een hoop op.
Reden om iets te gaan opschrijven over de ECU die er origineel in zat.
De ECU zit vlak bij de claxon, aan het balhoofd van het frame en achter de voorkap.
Er zit een grote stekker in, female met wel 48 contacten.
Daarvan worden er 32 benut, en er zijn dan 16 verbindingen die niet benut worden.
De ECU wordt gevoed door 12 volt van de accu om te kunnen werken. Er is sprake van een permanente voeding, Rood/wit en een geschakelde, Oranje. Laatste is wanneer je het contact aanzet.
Wanneer je naar de foto kijkt van de ECU, dan zie je rechts twee kolommen L en M waar de pennen wat dikker zijn 2 maal 4 pennen. De dikte heeft te maken met dat door die pennen meer stroom gaat dan de rest, bijvoorbeeld de stroom voor de bobine en de injector, maar ook een pen die stroom geeft aan de benzinepomp, klep tankontluchting, klep recirculatie uitlaatgas. Dat is een Zwart/paarse draad die verschillende ‘gebruikers’ aandoet.
Je kunt zien dat de rijen van 1 t/m 4 genummerd zijn en de kolommen van A t/m M
Grappig is dat de I kolom door de ontwerpers is weggelaten om vergissingen met 1 te voorkomen.
Wat regelt en doet deze ECU zoal?
Op basis van een signaal wat de pickup bij het vliegwiel aan de ECU levert, krijgt de bobine op tijd een stroom voor de vonk. De vonk wordt vervroegd op basis van het toerental. De brom versie vervroegt tot iets van 40 a 45 graden.
De injectie wordt ook geregeld door de ECU. De hoeveelheid geïnjecteerde benzine is gekoppeld aan de tijd dat de injector wordt geopend via een signaal van de ECU.
De hoeveelheid geïnjecteerde benzine is vooral afhankelijk van de stand van de gasklep: des te meer die open staat, hoe meer benzine verlangt wordt. Ook het toerental speelt een rol.
De ECU geeft niet elke omwenteling een vonk, maar net zoals de injectie, elke 2e omwenteling. De ECU ‘weet’ waar de motor zit in de 4 slagen cyclus.
In het gasklephuis zit een (onder)druk meter (Manifold Absolute Pressure) die het vacuüm in het gasklephuis doorgeeft aan de ECU.
De ECU krijgt ook een Throttle Position Sensor signaal, welke vrij precies aangeeft voor hoeveel procent de gasklep is geopend.
Wanneer de motor loopt wordt door de lambda sonde in de uitlaatbocht gemeten hoeveel zuurstof er nog zit in de uitlaatgassen, en krijgt de ECU een signaal om het mengsel armer of rijker te maken.
De ECU krijgt 2 metingen van temperatuur door geseind. In de cilinderkop zit een sensor gedraaid, die aangeeft hoe warm de motor is. Wanneer de motor op bedrijfstemperatuur is, mag de choke er natuurlijk af.
Ook zit er een temperatuur metertje in het gasklephuis, die de temperatuur van de aangezogen buitenlucht in het gasklephuis aan de ECU doorgeeft. Ook dit gegeven bepaalt mee hoe rijk het mengsel moet zijn: rijk bij kou, en wat rijker bij een koude start in de zomer.
Tenslotte is er de regeling van het stationair toerental: wanneer het toerental te laag is wordt er extra lucht doorgelaten naar het inlaat traject, waardoor er als reactie meer benzine wordt geïnjecteerd. Via 4 draadjes van de ECU naar het gasklephuis wordt dat geregeld. Een taps toelopende naald wordt door een stappenmotor in een luchtkanaal geduwd/eruit gehaald. (Te vergelijken met de klassieke ronde gasschuif en daarin de sproeiernaald)
Dit is in grote lijnen hoe de ECU functioneert.
Er zaten nog andere functies in de ECU verwerkt die ik soms tot mijn verassing tegen kwam:
Een draadje tussen de gelijkrichter/spanningsregelaar welke vermoedelijk allerlei waarden aan de ECU doorgeeft, zodat deze bij uitlezen te laag of te hoog kan aangeven. Het draadje is Wit/paars en wanneer het niet is aangesloten is er niets aan de hand, en laad de accu ook bij.
De ECU zet bepaalde dingen aan door een aarde te geven, maar kan deze ook stoppen. Zo krijgt Paars/wit geen aarde wanneer de motor loopt. Paars/wit is verbonden met het startrelais, en de ECU zorgt er dus voor dat je de motor niet kan starten als ie loopt, ook al knijp je de remhandels in. Het is een extra bescherming.
Bij het starten moet er zoveel mogelijk stroom die aan andere dingen besteed wordt, bespaard worden. Het koplamplicht (groot en gedimd) gaat pas automatisch aan, wanneer de motor uit zichzelf loopt. Dat licht wordt bediend door een relais, wat via aarde krijgen bij de ECU aangezet wordt, via Wit/zwart.
Wanneer het contact aangezet wordt, komt de benzinepomp 2,7 sec in actie en stopt daarna. Wanneer de motor, om wat voor reden afslaat, stopt de pomp ook. En dat is veilig natuurlijk. Ook dat is de rol van de ECU.
Bij de Vespa is het niet mogelijk te starten, wanneer deze op de standaard staat.
De ECU zorgt via het open en dichtzetten van een klep voor de afvoer van benzine dampen, die op het hoogste punt van de benzine tank wordt aangezogen. Er loopt een slang vanaf het ‘zwarte geval’ naar het inlaatspruitstuk, zodat de dampen verbrand worden. Het 'zwarte geval' absorbeert giftige dampen via het binden aan koolstof. Hoe de ECU de klep bedient is nog onduidelijk: bij een constant toerental of acceleratie is het systeem niet actief, bij gas terug en toerental omlaag wel. Wellicht bepalen toerental daling en MAP het openen van de klep.
Ten slotte regelt de ECU ook wanneer er via een membraan in de uitlaatpoort uitlaatgassen recirculeren via het luchtfilter. Er zit een elektrisch bediende klep tussen de cilinderkop en het luchtfilter. Ik plaatste een lampje tussen de ECU en die klep.(Roze/groen) Bij contact aan ging dat lampje branden. Eenmaal gestart ging het uit, en of de motor nu warm was of niet, na 60 seconden gelopen te hebben ging het lampje weer aan. Evenals bij de klep voor de benzinedamp afvoer, vraag ik mij af of de klep bediend wordt door een stappenmotor, of dat er sprake is van een aan/uit controle.
Bij de Vespa 4 klepper, werd er via de Duty Cycle geregeld hoever de klep openstond, op geleidde van het toerental én de motortemperatuur. Heel genuanceerd!
Zie onderstaande tabel.
Maar nog is mij niet duidelijk of 0 % Duty Cycle betekent dat er geen SAS werkzaam is, dwz recirculatie plaats vindt….
Welke pennen van de ECU zijn met wat verbonden, door welke draad?
De ECU ontvangt signalen via de sensoren, zoals die voor de temperatuur, (onder)druk toerental, zuurstofgehalte in uitlaatgas en stuurt signalen naar de bobine, injector.
Als bijlage een overzicht. De meeste draden zijn twee kleurig.
Zwart/wit betekent meer zwart dan wit.
